Αρκουδοπούρναρο

Αρκουδοπούρναρο – Holly (Ilex aquifolium)

Ο ίλεξ (Ilex, αρκουδοπούρναρο και ου [γαλλ. houx]), είναι γένος φυτών που περιλαμβάνει γύρω στα 600 είδη της οικογένειας Aquifoliaceae μερικά από τα οποία μπορούν να φτάσουν σε ύψος τα 10 μέτρα. Κατάγεται από την Ευρώπη, την Ασία και την βορειοδυτική Αφρική.

Απαρτίζεται από νεαρούς βλαστούς πράσινου χρώματος που μετά την ολική ξυλοποίηση γίνονται γκρίζοι. Τα φύλλα του είναι σκληρά, δερματώδη, σκουροπράσινα, γυαλιστερά, με μικρούς μίσχους, σχήματος ωοειδούς. Το φύλλωμα είναι οδοντωτό και καταλήγει σε αγκάθια. Στην Ελλάδα το σύνηθες ύψος που μπορεί να φτάσει είναι 1-3 μέτρα.

Τα άνθη του είναι μικρά, μασχαλιαία, λευκά ή λευκοκίτρινα με ελαφρύ άρωμα. Ανθίζει από τον Απρίλιο έως τον Μάιο. Ο καρπός είναι σφαιρικός κόκκινος σαν του βατόμουρου με ιδιαίτερη διακοσμητική αξία και εμφανίζεται στα θηλυκά φυτά από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Ιανουάριο. Μεγάλη Προσοχή στον καρπό ο οποίος είναι τοξικός και μπορεί να προκαλέσει έμετους, κενώσεις ή σε μεγάλες ποσότητες ακόμα και το θάνατο αν καταναλωθεί από τον άνθρωπο.

Δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις όσον αφορά το έδαφος. Είναι ανθεκτικό στο κρύο και στα ασβεστούχα εδάφη, προτιμά ηλιόλουστες θέσεις αλλά μπορεί όμως να αναπτυχθεί και σε ημισκιερές. Ποτίσματα κανονικά. Μπορεί να καλλιεργηθεί σε κήπους μεμονωμένα ενδιάμεσα τού γκαζόν, ή σε μοναχικά σημεία, στις άκρες των παρτεριών και σε φυτοδοχεία. Χρησιμοποιείται ευρέως ως διακοσμητικό σε κήπους και πάρκα.

Στον δυτικό πολιτισμό, το φυτό χρησιμοποιείται παραδοσιακά ως διακοσμητικό για τα Χριστούγεννα, ειδικά σε στεφάνια. Είναι το "ταίρι" του γκι (ιξός) και αποτελούν μαζί το παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο δίδυμο. Το ξύλο του χρησιμοποιείται στην κατασκευή πεσσών για το σκάκι και επίσης για προσάναμμα. Από τον ιξό παρασκευάζεται επίσης τσάι.